ઇન્ટરનેશનલ સોલર એલાયન્સ (ISA)ની છઠ્ઠી એસેમ્બલી નવી દિલ્હીમાં ૩૦ ઓક્ટોબરથી ૨ નવેમ્બર દરમિયાન યોજાઈ રહી છે. આ બેઠકની અધ્યક્ષતા ISAના પ્રમુખ અને કેન્દ્રીય ઉર્જા મંત્રી આર.કે.સિંઘ કરશે. અગાઉ, કેન્દ્રીય પ્રધાન આર.કે. સિંહે, ISA પ્રમુખ તરીકે તેમની ક્ષમતામાં, છઠ્ઠી એસેમ્બલીમાં ભાગ લેનારા દેશોના દૂતાવાસ અધિકારીઓ સાથે વાતચીત કરી હતી.
કેન્દ્રીય મંત્રી સિંહે, ISA પ્રમુખ તરીકે તેમની ક્ષમતામાં, છઠ્ઠી એસેમ્બલીમાં ભાગ લેનારા દેશોના દૂતાવાસના અધિકારીઓ સાથે વાતચીત કરી. બુધવારે નવી દિલ્હીમાં એક સંક્ષિપ્ત પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં સિંઘે જણાવ્યું હતું કે સૌર ઉર્જા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાને કારણે ઉર્જા સંક્રમણમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર જોડાણની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા છે. કેન્દ્રીય મંત્રી સિંહે કહ્યું કે અમારો અનુભવ દર્શાવે છે કે નવીનીકરણીય સ્ત્રોતોમાં સૌર ઉર્જા સૌથી આગળ છે.
કયા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થશે?
ISAની આ બેઠકમાં ઉર્જા વપરાશ, ઉર્જા સુરક્ષા અને ઉર્જા સંક્રમણને અસર કરતી પહેલો પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. તે મિની-ગ્રીડ દ્વારા ઉર્જા ઍક્સેસને સાર્વત્રિક બનાવવા, ઝડપી સૌર ડિપ્લોયમેન્ટ માટે નાણાં એકત્ર કરવા અને સપ્લાય ચેનને વૈવિધ્યીકરણ કરવા અને સૌર ઊર્જા માટે ઉત્પાદન પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.
૧૧૬ સભ્ય અને હસ્તાક્ષર કરનારા દેશોના પ્રતિનિધિઓ ભાગ લેશે
ISA ના ૧૧૬ સભ્ય અને હસ્તાક્ષર કરનારા દેશોના મંત્રીઓ, મિશન અને પ્રતિનિધિઓ, સંભવિત દેશો, ભાગીદાર સંસ્થાઓ, ખાનગી ક્ષેત્ર અને અન્ય હિતધારકો તેમના પ્રતિનિધિઓ સાથે ભાગ લેશે. હાલમાં, 168 દેશો ISAની છઠ્ઠી એસેમ્બલીમાં ભાગ લેવા માટે નોંધણી કરાવી ચૂક્યા છે.
ISA ને COP-૨૧ પછી ભારત અને ફ્રાન્સ દ્વારા સંયુક્ત રીતે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. પેરિસમાં COP-૨૧ પછી ભારત અને ફ્રાન્સ દ્વારા સંયુક્ત રીતે ઈન્ટરનેશનલ સોલર એલાયન્સ (ISA) શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
આ વર્ષે સૌર ઊર્જામાં US$૩૮૦ બિલિયન રોકાણની અપેક્ષા છે
નોંધનીય રીતે, વર્લ્ડ સોલર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ રિપોર્ટ ૨૦૨૩ એ ૨૦૨૨ સુધીમાં વૈશ્વિક સૌર રોકાણમાં $૩૦૦ બિલિયનથી વધુ (૨૦૨૧ ની સરખામણીમાં ૩૬ % વધુ) વધારો દર્શાવે છે. એશિયા પેસિફિક, યુરોપ અને ઉત્તર અમેરિકા ટોચના રોકાણ સ્થળો તરીકે ચીન, જર્મની અને યુએસ સાથે માર્ગે છે. મજબૂત સૌર ભવિષ્ય સુનિશ્ચિત કરવા માટે, અહેવાલ માને છે કે આપણે ગ્રીડ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સ્ટોરેજમાં રોકાણ કરવું જોઈએ, સપ્લાય ચેઈનને વૈવિધ્યીકરણ કરવું જોઈએ અને ઉભરતા બજારોને સમાવિષ્ટ ઊર્જા સંક્રમણ માટે પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ.
ISA સભા શું છે?
ISA એસેમ્બલી એ ISA માટે સર્વોચ્ચ નિર્ણય લેતી સંસ્થા છે, જેમાં દરેક સભ્ય રાજ્યનું પ્રતિનિધિત્વ હોય છે. આ સંસ્થા ISA ના ફ્રેમવર્ક કરારના અમલીકરણ અને તેના ઉદ્દેશ્યોને પ્રાપ્ત કરવા માટે સંકલિત પગલાં સાથે સંબંધિત નિર્ણયો લે છે. એસેમ્બલી દર વર્ષે ISAની બેઠક પર મંત્રી સ્તરે મળે છે. તે સૌર ઉર્જા જમાવટ, કામગીરી, વિશ્વસનીયતા, ખર્ચ અને નાણાના સંદર્ભમાં કાર્યક્રમો અને અન્ય પ્રવૃત્તિઓની એકંદર અસરનું મૂલ્યાંકન કરે છે.
૧૦૯ દેશો ISA ફ્રેમવર્ક કરાર પર હસ્તાક્ષરકર્તા છે, જેમાંથી 90 દેશોએ ISA ના સંપૂર્ણ સભ્ય બનવા માટે ચકાસણી માટે જરૂરી દસ્તાવેજો સબમિટ કર્યા છે. ભારત ISA એસેમ્બલીના પ્રમુખનું પદ ધરાવે છે, જેમાં ફ્રેન્ચ રિપબ્લિકની સરકાર સહ-અધ્યક્ષ તરીકે છે.
ઇન્ટરનેશનલ સોલર એલાયન્સ
નોંધનીય છે કે ઇન્ટરનેશનલ સોલર એલાયન્સ ૧૦૦ સભ્ય અને હસ્તાક્ષરકર્તા દેશોનું આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠન છે. તે વિશ્વભરની સરકારો સાથે ઊર્જાની પહોંચ અને સુરક્ષાને સુધારવા માટે કામ કરે છે અને હરિયાળા ભવિષ્ય સુધી પહોંચવા માટે ટકાઉ માર્ગ તરીકે સૌર ઊર્જાને પ્રોત્સાહન આપે છે. ISA નું મિશન ૨૦૩૦ સુધીમાં સૌર ઊર્જામાં એક ટ્રિલિયન ડોલરનું રોકાણ કરવાનું છે, જ્યારે ટેક્નોલોજી અને તેના ધિરાણની કિંમતમાં ઘટાડો કરે છે. તે કૃષિ, આરોગ્ય, પરિવહન અને વીજ ઉત્પાદન ક્ષેત્રોમાં સૌર ઊર્જાના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપે છે. ISA સભ્ય દેશો નીતિઓ અને નિયમોનો અમલ કરીને, શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ વહેંચીને, સામાન્ય ધોરણો પર સંમત થઈને અને રોકાણને એકત્ર કરીને પરિવર્તન લાવી રહ્યા છે.
આ કાર્ય દ્વારા, ISA એ સોલાર પ્રોજેક્ટ્સ માટે નવા બિઝનેસ મોડલ ઓળખી, ડિઝાઇન અને પરીક્ષણ કર્યા છે, બિઝનેસ સોલર એનાલિટિક્સ અને સરકારોને તેમના ઉર્જા કાયદા અને નીતિઓને સૌર-મૈત્રીપૂર્ણ કેવી રીતે બનાવવી તે અંગે સલાહ દ્વારા. વિવિધ દેશો, ત્યાં ખર્ચ ઘટાડે છે, જોખમ ઘટાડે છે અને નાણાની સરળ ઍક્સેસ પ્રદાન કરીને અને સૌર ઇજનેરો અને ઉર્જા નીતિ નિર્માતાઓને સહાય પૂરી પાડીને ક્ષેત્રને ખાનગી રોકાણ માટે વધુ આકર્ષક બનાવે છે.
ISA ની રચના ૨૦૧૫ માં પેરિસમાં આયોજિત સંયુક્ત રાષ્ટ્ર ફ્રેમવર્ક કન્વેન્શન ઓન ક્લાયમેટ ચેન્જ (UNFCCC) માટે પક્ષોની 21મી કોન્ફરન્સ (COP-૨૧)માં કરવામાં આવી હતી. તે સૌર ઉર્જા દ્વારા ટકાઉ વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે બહુપક્ષીય વિકાસ બેંકો (MDBs), વિકાસ નાણાકીય સંસ્થાઓ (DFIs), ખાનગી અને જાહેર ક્ષેત્રની સંસ્થાઓ, નાગરિક સમાજ અને અન્ય આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ સાથે ભાગીદારી ધરાવે છે, ખાસ કરીને ઓછા વિકસિત દેશોમાં (LDCs) અને નાના પ્રદાન કરવા. ટાપુ વિકાસશીલ પ્રદેશો (SIDS) માં ખર્ચ-અસરકારક અને પરિવર્તનશીલ ઊર્જા ઉકેલો.