કેળા ઘણા પોષક તત્વોથી ભરપૂર ફળ છે. કેળા ત્રણેય પ્રકારના દોષ સંતુલિત કરવાનું કામ કરે છે. જો કે અમુક વ્યક્તિઓ કેળાનું સેવન કરે તો સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
ફળ આપણા ડાયટનો એક મહત્વનો ભાગ છે, ફળમાં પણ, કેળા એક એવું ફળ છે જે આખું વર્ષ સરળતાથી મળી રહે છે. તે ખાવામાં મીઠું અને પોષક તત્વોથી ભરપૂર છે. કેળામાં રહેલા પોષક તત્વોની વાત કરીએ તો તેમાં વિટામિન, મિનરલ્સ અને ફાઇબર ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. સાધારણ દેખાતા કેળા અનેક ફાયદા આપે છે. કેટલાક લોકો કેળાનું સેવન કરવાનું ટાળે છે. તેમને લાગે છે કે કેળા ખાવાથી વજન વધે છે. ડાયાબિટીઝના દર્દીઓ બ્લડ સુગર વધવાના ડરથી કેળા ખાવાનું ટાળે છે. હવે સવાલ એ ઉભો થાય છે કે આપણે કેળા કેમ ખાવા જોઈએ? કેળાની પોષક તત્વો ક્યા છે અને તે સ્વાસ્થ્ય માટે કેવી રીતે ફાયદાકારક છે.
આયુર્વેદિક અને યુનાની દવાઓના નિષ્ણાંત ડો.સલીમ ઝૈદીએ જણાવ્યું હતું કે આપણા શરીરમાં ત્રણ દોષ છે, વાત્ત દોષ, કફ દોષ અને પિત્ત દોષ. આ ત્રણ પ્રકારના દોષ વચ્ચે સંતુલન રાખવું જરૂરી છે. કેળા આ ત્રણ દોષ સંતુલિત કરવાનું કામ કરે છે.
કેળાનો હળવો મીઠો દોષ વાત્ત દોષ શાંત કરે છે જે ચિંતા, શુષ્કતા અને અનિયમિત આંતરડાની હિલચાલને લગતી સમસ્યાઓ દૂર કરે છે અને પાચનક્રિયાને સ્વસ્થ રાખે છે. કેળાનું સેવન કરવાથી પિત્ત દોષ શાંત થાય છે, જેનાથી એસિડિટી, છાતીમાં જલન અને બળતરા જેવી સમસ્યાઓ દૂર થાય છે. આવો જાણીએ કેળાના પોષક તત્વો અને રોજ તેનું સેવન કરવાથી શું ફાયદા થાય છે.
૧૦૦ ગ્રામ કેળા માં કેટલા પોષક તત્ત્વ હોય છે
કેલરી – ૮૯ કુલ ચરબી – ૦.૩ ગ્રામસંતૃપ્ત વસા – ૦.૧ ગ્રામકોલેસ્ટ્રોલ – ૦ મિગ્રાસોડિયમ – ૧ મિગ્રાપોટેશિયમ – ૩૫૮ મિગ્રાકાર્બોહાઇડ્રેટ્સ – ૨૩ ગ્રામડાયેટરી ફાઇબર – ૨.૬ ગ્રામસુગર – ૧૨ ગ્રામપ્રોટીન – ૧.૧ ગ્રામવિટામિન સી – ૧૪ ટકાઆયર્ન, મેગ્નેશિયમ, પોટેશિયમ, મેંગેનીઝ, ફાઇબરવિટામિન ડી, વિટામિન બી૬,વિટામિન એ, વિટામિન સી, વિટામિન બી-૬
પાચનક્રિયા સુધારે છે
કેળા એક એવું ફળ છે જેમાં ડાયટરી ફાઇબર હોય છે જે આંતરડાની હલચલને નિયંત્રિત કરે છે અને કબજિયાત મટાડે છે. કબજિયાત હોય તો રોજ કેળા ખાઓ. તમે જાણો છો કે કેળું કબજિયાતને દૂર કરે છે, ત્યારે તે ડાયરિયાની સમસ્યાઓનું પણ નિવારણ કરે છે.
શરીરને તાકાત આપે છે
કેળાનું સેવન કરવાથી શરીરને ભરપૂર એનર્જી મળે છે. કાર્બોહાઈડ્રેટથી ભરપૂર કેળાનું નિયમિત સેવન કરવાથી તમારા શરીરને તાકાત મળે છે. જે લોકો વધુ શારીરિક પ્રવૃત્તિ કરે છે તેમના માટે કેળાનું સેવન બહુ ફાયદાકારક છે. કેળાનું દૈનિક સેવન જિમ જનારાઓ અને ખેલાડીઓ માટે અમૃત સમાન છે.
મગજને સ્વસ્થ રાખે છે
આયુર્વેદમાં કેળાને સાત્વિક ભોજન માનવામાં આવે છે જે મનને શાંત અને સકારાત્મક રાખે છે. કેળા ખાવાથી માનસિક સ્વાસ્થ્ય સુધરે છે. તે આંખની દ્રષ્ટિ સ્પષ્ટ કરે છે. કેળા માત્ર શરીરને ઉર્જા જ નથી આપતું, પરંતુ તમારા માનસિક અને ભાવનાત્મક સ્વાસ્થ્યને પણ સુધારે છે.
હાડકાં મજબૂત બનાવે છે
કેળાના સેવનથી હાડકાં મજબૂત થાય છે. ૪૦ વર્ષની ઉંમર પછી કેળાનું સેવન કરવું ખૂબ ફાયદાકારક છે. કેલ્શિયમ અને મેગ્નેશિયમથી ભરપૂર, કેળા હાડકાની ઘનતા અને પ્રગતિને જાળવી રાખે છે.
શરીરનું વજન ઘટાડવામાં અને વજન વધારવામાં અસરકારક
શરીરનું વજન ઘટાડવા માટે કેળું ખૂબ કારગર સાબિત થાય છે. ડાયટરી ફાઇબરથી ભરપૂર કેળાનું સેવન કરવાથી પેટ લાંબા સમય સુધી ભરેલું રહે છે અને ભૂખ પર નિયંત્રણ રાખો છો. જે લોકોનું વજન ઓછું હોય છે અને સારી રીતે વજન વધારવા માંગે છે તેમણે કેળાનું સેવન કરવું જોઇએ. ડ્રાયફ્રૂટ, દહીં અને પીનટ બટરની સાથે કેળાનું સેવન કરશો તો તેનાથી તમારું વજન વધી જશે.
કેળા કોણે ન ખાવા જોઈએ?
