અમેરિકામાં ગમે તે નેતા જીતે, તેની અસર વ્યાપક થવાની છે, તેની અસર આખી દુનિયા પર જોવા મળશે. ભારત પણ આનાથી અછૂત રહેવાનું નથી, તેની નીતિ અને વ્યૂહરચના હવે અમેરિકન ચૂંટણી પર નજર રાખી રહી છે.
અમેરિકન ચૂંટણીમાં નિર્ણાયક ક્ષણ આવી ગઈ છે, હવે નક્કી થવા જઈ રહ્યું છે કે કોણ બનશે રાષ્ટ્રપતિ – ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ કે કમલા હેરિસ. બંને ઉમેદવારોએ એકબીજાને ટક્કર આપી છે, ઘણા મુદ્દાઓ પર જોરદાર ચર્ચાઓ જોવા મળી છે, હવે જનતા કોના પર વધુ વિશ્વાસ બતાવે છે તે ખબર પડશે. મોટી વાત એ છે કે અમેરિકામાં ગમે તે નેતા જીતે, તેની અસર વ્યાપક થવાની છે, તેની અસર આખી દુનિયા પર જોવા મળશે. ભારત પણ આનાથી અછૂત રહેવાનું નથી, તેની નીતિ અને વ્યૂહરચના હવે અમેરિકન ચૂંટણી પર નજર રાખી રહી છે.
અમેરિકામાં મતદાન કેવી રીતે થાય છે?
અમેરિકામાં નવેમ્બરમાં મતદાન થાય છે, અહીં પણ ભારતની જેમ અલગ-અલગ રાજ્યોમાં મતદાન થાય છે. આ મતદાન દ્વારા દરેક રાજ્ય મતદારોની પસંદગી કરે છે. આમ કરીને અમેરિકાના તમામ ૫૦ રાજ્યોમાંથી કુલ ૫૩૮ મતદારોની પસંદગી કરવામાં આવે છે. પરંતુ બહુમત માટે રમત સમાન છે. કોઈપણ ઉમેદવારને ૨૭૦ કે તેથી વધુ ઈલેક્ટોરલ કોલેજ વોટ મળે તે પ્રમુખ બનશે તે નિશ્ચિત છે.
સ્વિંગ સ્ટેટ્સ કઈ રમત છે?
અમેરિકા ત્રણ પ્રકારના રાજ્યોમાં વહેંચાયેલું જોવા મળે છે. એક લાલ રાજ્ય છે જે પરંપરાગત રીતે રિપબ્લિકન પાર્ટીનો ગઢ માનવામાં આવે છે. આ એવા રાજ્યો છે જ્યાં 1980થી રિપબ્લિકન પાર્ટીના ઉમેદવારો જીતી રહ્યા છે. તેવી જ રીતે, વાદળી રાજ્યો છે જે ડેમોક્રેટ્સના ગઢ માનવામાં આવે છે. પરંતુ જ્યારે સ્વિંગ રાજ્યોની વાત આવે છે, ત્યારે આ તે રાજ્યો છે જ્યાં મોટી સંખ્યામાં મતો દ્વારા જીત અને હાર નક્કી કરવામાં આવે છે. આવા રાજ્યોમાં રિપબ્લિકન અથવા ડેમોક્રેટ બંનેમાંથી કોઈ એક જીતી શકે છે.
અમેરિકામાં યોજાતી તમામ ચૂંટણીઓમાં તમામ ઉમેદવારો તેમના પરંપરાગત ગઢ છોડીને માત્ર આ સ્વિંગ સ્ટેટ્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે રાષ્ટ્રપતિ પદ પણ આ સ્વિંગ સ્ટેટ્સ ધરાવતા પક્ષને જાય છે. આ વખતની ચૂંટણીની વાત કરીએ તો, કુલ 7 સ્વિંગ સ્ટેટ્સ ઉભરી આવ્યા છે – એરિઝોના, જ્યોર્જિયા, મિશિગન, નેવાડા, નોર્થ કેરોલિના, પેન્સિલવેનિયા અને વિસ્કોન્સિન.
જ્યોર્જિયાની સ્થિતિ
જ્યોર્જિયા પરંપરાગત રીતે રિપબ્લિકન પાર્ટીનો ગઢ રહ્યો છે, પરંતુ ૨૦૨૦ માં જો બિડેને અહીં ઐતિહાસિક જીત નોંધાવી હતી. જ્યોર્જિયામાં 1992 પછી ડેમોક્રેટ્સનો આ પ્રથમ વખત વિજય થયો હતો. છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં જ્યોર્જિયાનું રાજકીય સમીકરણ બદલાયું છે, તેની વસ્તીમાં પણ ફેરફાર જોવા મળ્યો છે. વધતી વસ્તીને કારણે કમલા હેરિસને પણ આશા છે કે આ રાજ્ય તેમના ખાતામાં જઈ શકે છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના પોલમાં ટ્રમ્પ હાલમાં જ્યોર્જિયામાં એક ટકાથી આગળ છે. પોલમાં, તેમને 49% સમર્થન મળી રહ્યું છે, જ્યારે બીજી તરફ, કમલા હેરિસને 48% વોટ ટકાવારી મળી રહી છે.
નેવાડાની સ્થિતિ
નેવાડાની વાત કરીએ તો તેની પાસે માત્ર છ ઈલેક્ટોરલ વોટ છે, પરંતુ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી દરમિયાન આ રાજ્યનું મહત્વ ઘણું વધી જાય છે. અહીં 40 ટકા લાયક મતદારો લેટિનો, અશ્વેત અથવા એશિયા અમેરિકાથી આવેલા છે. અત્યાર સુધીનો ટ્રેન્ડ દર્શાવે છે કે કમલા હેરિસને આ સમુદાયોમાં વધુ સમર્થન મળી રહ્યું છે, પરંતુ ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સ પોલ કહે છે કે આ રાજ્યમાં પણ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ એક ટકાની લીડ ધરાવે છે.
મિશિગનની સ્થિતિ
મિશિગનની વાત કરીએ તો તે અમેરિકાનું સ્વિંગ સ્ટેટ પણ છે, કારણ કે 2016માં ટ્રમ્પે ડેમોક્રેટ્સના ગઢમાં રિપબ્લિકન પાર્ટીની ઐતિહાસિક જીત સુનિશ્ચિત કરી હતી. પરંતુ મિશિગનમાં વિવિધતા ઘણી વધારે હોવાથી કમલા હેરિસ ફરીથી અહીં જબરદસ્ત પ્રદર્શન કરતી જોવા મળે છે. પરંતુ બીજી તરફ, રાજ્યના આરબ અમેરિકન લોકોમાં બિડેન વહીવટ પ્રત્યે થોડો રોષ છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના પોલમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને કમલા હેરિસ બંનેને મિશિગનમાં 48% વોટ મળતા જોવા મળી રહ્યા છે.
પેન્સિલવેનિયા રાજ્ય
પેન્સિલવેનિયા પણ અમેરિકાનું એક મોટું સ્વિંગ સ્ટેટ છે, અહીંથી ૧૯ ઈલેક્ટોરલ કોલેજો ઉભરી આવે છે. એક સમયે આને ડેમોક્રેટિક પાર્ટીનો ગઢ માનવામાં આવતો હતો, પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આ રાજ્યમાં ગાઢ હરીફાઈ જોવા મળી રહી છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના પોલમાં, અહીં રેસ ખૂબ જ ચુસ્તપણે ચાલી રહી છે, ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ હાલ એક ટકાની લીડ જોઈ રહ્યા છે.
એરિઝોનાની સ્થિતિ
એરિઝોના વિશે વાત કરીએ તો, આ રાજ્યએ ૨૦૨૦ માં જો બિડેનને ઘણી ચિંતા કરી હતી. તેઓ જીત્યા પરંતુ બહુ ઓછા મતોથી, તેથી જ અહીં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને પોતાના માટે મોટી આશા દેખાઈ રહી છે. આના ઉપર, આ રાજ્યમાં ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશનનો મુદ્દો સૌથી વધુ ઉઠાવવામાં આવે છે, આવી સ્થિતિમાં ટ્રમ્પને વિશ્વાસ છે કે મોટી વસ્તી ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશન સામે તેમનું સમર્થન કરશે. હાલમાં, ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ એરિઝોનામાં મજબૂત લીડ ધરાવે છે, હાલમાં કમલા હેરિસ કરતાં ત્રણ મત ટકાવારીમાં આગળ છે.
ઉત્તર કેરોલિનાની સ્થિતિ
નોર્થ કેરોલિનાની વાત કરીએ તો આ રાજ્યને સ્વિંગ સ્ટેટ પણ માનવામાં આવે છે. જો કે આ રાજ્ય લાંબા સમયથી રિપબ્લિકન પાર્ટીનો ગઢ રહ્યું છે, પરંતુ ૨૦૦૮ની ચૂંટણીમાં બરાક ઓબામાએ આ ગઢમાં મોટો ફટકો માર્યો હતો અને જીત મેળવી હતી. હવે તેના ઉપર, કારણ કે ઉત્તર કેરોલિનાના રાજકીય સમીકરણો સતત બદલાઈ રહ્યા છે, અહીં વસ્તીમાં વધારો થયો છે, જેના કારણે મતદાનની પેટર્નમાં પણ થોડો ફેરફાર થયો છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના પોલમાં ટ્રમ્પને નોર્થ કેરોલિનામાં થોડી લીડ છે.
વિસ્કોન્સિનની સ્થિતિ
વિસ્કોન્સિનની વાત કરીએ તો, આ રાજ્ય અત્યારે કમલા હેરિસને જતું હોય તેવું લાગે છે. ટ્રમ્પે ખૂબ પ્રચાર કર્યો છે, આ રાજ્યમાં રિપબ્લિકન પાર્ટીનું રાષ્ટ્રીય સંમેલન પણ યોજાયું હતું. પરંતુ તેમ છતાં કમલા હેરિસે અહીં માત્ર ગેપ જ ઓછો નથી કર્યો પરંતુ પોતાની લીડ પણ જાળવી રાખી છે.
યુએસ ચૂંટણીમાં આ વખતે મુદ્દાઓ?
જોકે આ ચૂંટણીમાં અનેક મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી, પરંતુ ચાર એવા હતા જે ખરા અર્થમાં નિર્ણાયક કહી શકાય અને જેની સીધી અસર પરિણામો પર પડશે. આ વખતે જે ચાર મુદ્દાઓ પર અમેરિકી ચૂંટણી લડવામાં આવી હતી તે નીચે મુજબ છે – ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશન, ગાઝા યુદ્ધ, ગર્ભપાત, મોંઘવારી.
ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશન પર ટ્રમ્પનું વલણ
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ખૂબ જ કડક વલણ અપનાવે છે. તેમણે પહેલેથી જ કહ્યું છે કે જો તેઓ ફરીથી રાષ્ટ્રપતિ બનશે તો અમેરિકન ઈતિહાસની સૌથી મોટી દેશનિકાલની કાર્યવાહી જોવા મળશે, લોકોને એલિયન એનિમીઝ એક્ટનો ઉપયોગ કરીને બહાર કાઢવામાં આવશે.
ગેરકાયદે ઈમિગ્રેશન પર કમલાનું વલણ
કમલા હેરિસ ચોક્કસપણે સરહદ સુરક્ષા વિશે વાત કરે છે, પરંતુ તે ટ્રમ્પ જેવી કઠોર નીતિઓના પક્ષમાં નથી. તેણીએ દરેક રેલીમાં કહ્યું છે કે મધ્ય અમેરિકામાંથી સ્થળાંતરના વાસ્તવિક કારણોને સમજવું મહત્વપૂર્ણ છે.
ગાઝા યુદ્ધ અંગે ટ્રમ્પનું વલણ શું છે?
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ખુલ્લેઆમ ઈઝરાયેલને સમર્થન આપતાં એમ પણ કહ્યું કે જો તેઓ રાષ્ટ્રપતિ હોત તો 7 ઓક્ટોબરે થયેલો હુમલો ક્યારેય ન થાત. આ વર્ષે જુલાઈમાં જ્યારે ટ્રમ્પ ઈઝરાયલના વડાપ્રધાન નેતન્યાહૂને મળ્યા ત્યારે તેમણે તેમની જીત સુનિશ્ચિત કરવા કહ્યું હતું.
ગાઝા યુદ્ધ અંગે કમલાનું શું વલણ છે?
કમલા હેરિસ પણ યુદ્ધ રોકવાની વાત કરે છે, તે ગાઝામાં મરતા બાળકોને માનવતા વિરુદ્ધ ગણાવી રહી છે. પરંતુ તેણે એક રેલીમાં એમ પણ કહ્યું છે કે તેનું સમર્થન ઈઝરાયેલ સાથે છે.
ગર્ભપાત અંગે ટ્રમ્પનું શું વલણ છે?
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ગર્ભપાત અંગે સ્પષ્ટ વલણ ધરાવે છે, તેઓ તેનું સમર્થન કરતા નથી. આ કારણોસર, ઘણા રિપબ્લિકન રાજ્યોમાં ગર્ભપાત સામેના કડક કાયદાઓ જોવા મળ્યા છે. ટ્રમ્પ એમ પણ કહે છે કે તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન ગર્ભપાત વિરુદ્ધ લેવાયેલા નિર્ણયો દેશ માટે તેમની સૌથી મોટી સેવા હતી.
ગર્ભપાત પર કમલાનું શું વલણ છે?
કમલા હેરિસ છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી ગર્ભપાતના સમર્થક છે, તે તેને મહિલાઓના અધિકારોનો મુખ્ય ભાગ માને છે. તેણીએ ત્યાં સુધી કહ્યું છે કે જો તે રાષ્ટ્રપતિ બનશે તો સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશને પલટી જશે.
મોંઘવારી મુદ્દે ટ્રમ્પ-કમલાનું શું વલણ છે?
ટ્રમ્પ મોંઘવારી પર સતત કહેતા રહ્યા છે કે તેઓ ટેક્સમાં ઘટાડો કરશે અને કોર્પોરેટ ટેક્સમાં ઘટાડો કરશે. બીજી તરફ કમલા હેરિસ શ્રીમંત ઉદ્યોગપતિઓ પર વધુ ટેક્સ લાદવાની વાત કરી રહી છે. તેણી એ પણ માને છે કે બજારમાં સમાનતા હોવી મહત્વપૂર્ણ છે અને દરેક વ્યક્તિ માટે વ્યવસાયના નિયમોનું પાલન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે.