ડાયાબિટીસ ની સ્થિતિ બે પ્રકારની હોય છે. એક જ્યારે ઇન્સ્યુલિનનું પ્રોડકશન ઓછું થાય છે, તો બીજી જ્યારે ઇન્સ્યુલિનનું પ્રોડકશન વધુ પડતું હોય છે.
ડાયાબિટીસ આજે વિશ્વમાં સૌથી સામાન્ય રોગોમાંનો એક છે. ડાયાબિટીસ ઇન્સ્યુલિન બિનકાર્યક્ષમ થવાથી થયા છે. વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન તેને એક ક્રોનિક, મેટાબોલિક રોગ તરીકે વર્ણવે છે જે લોહીમાં ગ્લુકોઝ (અથવા બ્લડ સુગર) ના લેવલમાં વધારો દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે, જે સમય જતાં હૃદય, રક્તવાહિનીઓ, આંખો, કિડની અને ચેતાને ગંભીર નુકસાન પહોંચાડે છે.
ડાયાબિટીસ ની સ્થિતિ બે પ્રકારની હોય છે. એક જ્યારે ઇન્સ્યુલિનનું પ્રોડકશન ઓછું થાય છે, તો બીજી જ્યારે ઇન્સ્યુલિનનું પ્રોડકશન વધુ પડતું હોય છે.
ઇન્સ્યુલિન હોર્મોન શું છે?
ઇન્સ્યુલિન એક હોર્મોન છે જે બ્લડ સુગર લેવલને નિયંત્રિત કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ અને આવશ્યક છે, અને તે ડાયાબિટીસના સંચાલનમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ ડાયાબિટીસથી પીડાય છે, ત્યારે તેનું શરીર કાં તો પૂરતું ઇન્સ્યુલિન ઉત્પન્ન કરતું નથી, જેને ટાઇપ ૧ ડાયાબિટીસ કહેવામાં આવે છે અથવા તેનો અસરકારક રીતે ઉપયોગ કરી શકતું નથી, જેને ટાઇપ ૨ ડાયાબિટીસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે જે શરીરમાં લોહીમાં શર્કરાનું પ્રમાણ વધારે છે.
સ્ત્રીઓમાં ડાયાબિટીસના લક્ષણો
સ્ત્રીઓમાં ડાયાબિટીસના લક્ષણો પુરુષો કરતાં તુલનાત્મક રીતે અલગ હોય છે કારણ કે તેમના શરીર વધુ સંવેદનશીલ હોય છે. ત્રીસ વર્ષની ઉંમર પછી સ્ત્રીઓના માસિક ચક્રમાં વિક્ષેપો, મેનોપોઝ અને અન્ય પ્રજનન સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ જેવા પડકારોનો સામનો કરે છે જે સ્ત્રીઓને ડાયાબિટીસ થવાનું જોખમ વધારે છે. જે બાબત વધુ ખરાબ બનાવે છે તે એ છે કે જાગૃતિના અભાવે સ્ત્રીઓમાં લક્ષણો ઘણીવાર ધ્યાન બહાર રહે છે.
- અનિયમિત માસિક સ્રાવ : ડાયાબિટીસ માસિક ચક્રમાં વિક્ષેપ સાથે જોડાયેલો છે અને પ્રકાર ૧ અને પ્રકાર ૨ ડાયાબિટીસ બંને સ્ત્રીઓમાં માસિક અનિયમિતતા અને વિક્ષેપો તરફ દોરી શકે છે, જેમાં લાંબા કે ટૂંકા ચક્રનો સમાવેશ થાય છે, અને ક્યારેક માસિક સ્રાવ ચૂકી પણ જાય છે.
- યોનિમાર્ગમાં ડ્રાયનેસ : ડાયાબિટીસ ધરાવતી સ્ત્રીઓમાં જાતીય સ્વાસ્થ્યની એક સામાન્ય સમસ્યા છે, અને તે મેનોપોઝ અને ડાયાબિટીસ સાથે સંકળાયેલ ચેતાને નુકસાન જેવા અન્ય પરિબળો દ્વારા વધી શકે છે.
- કામવાસનામાં ઘટાડો : ડાયાબિટીસ સ્ત્રીઓમાં જાતીય ઇચ્છા અને તેમના કાર્યને અસર કરી શકે છે. ડાયાબિટીસ ધરાવતી સ્ત્રીઓમાં જાતીય ઇચ્છા ઓછી હોય છે કારણ કે તેઓ સુસ્તી અને ઓછી ઉર્જા અનુભવે છે. અનિયંત્રિત રક્ત ખાંડ અને હોર્મોનલ અસંતુલન સ્ત્રીઓની જાતીય ઇચ્છાને અસર કરે છે.
- યોનિમાર્ગ યીસ્ટના ચેપમાં વધારો : હાઈ બ્લડ સુગર યીસ્ટના પ્રસાર માટે વાતાવરણ બનાવી શકે છે. તે યોનિમાર્ગ ચેપનું જોખમ વધારે છે, ખાસ કરીને યીસ્ટ ચેપ જેને વલ્વોવેજિનલ કેન્ડિડાયાસીસ પણ કહેવાય છે. બ્લડ સુગરના લેવલમાં વધારો થવાને કારણે, તે ફૂગના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપતું વાતાવરણ બનાવે છે.
- વારંવાર પેશાબ જવું : સ્ત્રીઓમાં ડાયાબિટીસ શરૂ થવાની બીજી ચેતવણીની નિશાની રાત્રે વારંવાર પેશાબ કરવો છે. ડાયાબિટીસ અથવા હાઈ બ્લડ સુગર લેવલ ધરાવતી સ્ત્રીઓને પેશાબ કરવાની ઇચ્છા વધી શકે છે, ખાસ કરીને રાત્રે ૧૦:૦૦ વાગ્યા પછી.
- અતિશય થાક લાગવો : અસંતુલિત બ્લડ સુગર લેવલ મહિલાઓને સુસ્તી અને ઓછી ઉર્જા અનુભવી શકે છે જે રોજિંદા કામકાજ કરવામાં તેમની કાર્યક્ષમતાને અસર કરે છે.
- વજન વધવું અથવા ઘટવું : ડાયાબિટીસના પ્રકાર પર આધાર રાખીને, સ્ત્રીઓમાં વજન વધવાની શક્યતા વધુ હોય છે અથવા, કેટલાક દુર્લભ કિસ્સાઓમાં, તે અણધાર્યું વજન ઘટાડવાનું કારણ પણ બને છે. ઝાંખી દ્રષ્ટિ અને તરસ વધવા જેવા અન્ય લક્ષણો ડાયાબિટીસ સાથે સંકળાયેલા છે.
