ઠાકરે બંધુ મરાઠી ઓળખના આધારે મહારાષ્ટ્ર પર રાજ કરી શકશે?

ઉદ્ધવ ઠાકરે અને રાજ ઠાકરે ૨૦ વર્ષ બાદ એક સાથે આવ્યા છે. મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં ઘણું પરિવર્તન આવ્યું છે, લોકો હવે વિકાસને પણ મહત્વ આપે છે.

મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં ૨૦ વર્ષ બાદ ફરી એકવાર તે તસવીર જોવા મળી જ્યારે ઠાકરે બંધુઓ એક જ મંચ પર સાથે દેખાયા. ઉદ્ધવ ઠાકરે અને રાજ ઠાકરેનું એક સાથે આવવું એ મહારાષ્ટ્રના રાજકારણ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. સત્તા માટે અલગ થયેલા બે ભાઈઓ, જે પક્ષમાં પોતાના કદને લઇ અસ્વસ્થ હતા, જેમણે છેલ્લા બે દાયકામાં તદ્દન અલગ રાજકારણ પસંદ કર્યું હતું, પરંતુ હવે એક મુદ્દાને કારણે તેઓ એક સાથે છે.

માત્ર મરાઠીના આધારે રાજકારણ નહીં થાય

ઘણા રાજકીય પંડિતો માને છે કે ઉદ્ધવ ઠાકરે અને રાજ ઠાકરેનું એક સાથે આવવું દેવેન્દ્ર ફડણવીસ માટે પડકારરૂપ બની શકે છે. પરંતુ એવું નથી કે ઉદ્ધવ અને રાજ ઠાકરેના એક સાથે આવવાથી બંને નેતાઓ અને તેમની પાર્ટીનું ભાગ્ય સંપૂર્ણપણે બદલાઈ જશે. મરાઠી ઓળખના નામે જ કોઈ ચૂંટણી જીતી શકાતી નથી, મરાઠી ભાષાના આધારે આખા મહારાષ્ટ્ર પર શાસન કરવું ઘણું મુશ્કેલ છે.

મહારાષ્ટ્રના આજના મુદ્દાઓ ઘણા અલગ અલગ

આજનો યુવાન નોકરી માંગે છે, આજના ખેડૂતોને પોતાના માટે સસ્તી વીજળી જોઈએ છે, આજની મહિલાઓ આત્મનિર્ભર બનવા માંગે છે, દરેક શહેરને વિકાસ જોઈએ છે, વધુ સારી રોડ કનેક્ટિવિટી જોઈએ છે, તે પોતાના વિસ્તારમાં મેટ્રો લાઈન ઈચ્છે છે. એટલે કે આ એ જ મહારાષ્ટ્ર નથી કે જે ઘણા દાયકાઓ પહેલા માત્ર ભાષાના નામે જ લડતું હતું. હવે મહારાષ્ટ્રમાં પણ પરિવર્તન આવ્યું છે, લોકો વિકાસના નામે મત આપે છે, તેઓ વિકાસના મુદ્દાઓની ચિંતા કરે છે.

આ કારણે સવાલ એ થાય છે કે ઉદ્ધવ ઠાકરે અને રાજ ઠાકરેનો એજન્ડા શું હશે? જો આ બંને નેતાઓ સાથે આવે તો પણ માત્ર મરાઠી ભાષાના આધારે ભાજપ અને તેના સાથી પક્ષોનો મુકાબલો કરવાનો પ્રયાસ કરશે કે પછી તેમની પાસે આગળ કોઈ નક્કર રોડમેપ છે?

એક તરફ આ બંને નેતાઓએ એ વિચારવું પડશે કે તેઓ કઈ રણનીતિ આગળ વધારવા માગે છે. પરંતુ જો ભવિષ્યમાં પણ આવું ગઠબંધન બને તો સૌથી વધુ નુકસાન મહા વિકાસ અખાડાને જ થવાનું છે.

મહા વિકાસ આઘાડીની મુશ્કેલી વધશે

હકીકતમાં, કોંગ્રેસ હોય કે શરદ પવાર જૂથ, આ બંને પક્ષો મરાઠી મતદારો પર ઘણો આધાર રાખે છે અને અહીં રાજ ઠાકરે અને ઉદ્ધવ ઠાકરે બંને આ મરાઠી મતદારો માટે એક થયા છે, આવી સ્થિતિમાં જો મત વિભાન થાય તો કોંગ્રેસ અને શરદ પવાર જૂથને નુકસાન થઈ શકે છે.

જાણકારોનું એવું પણ માનવું છે કે, આવા કોઇ પણ ગઠબંધનથી ભાજપને સીધો ફાયદો થઇ શકે છે કારણ કે બિન મરાઠી વોટ એક સાથે પાર્ટીની તરફેણમાં જઇ શકે છે, શહેરી મહારાષ્ટ્રમાં પણ તેમની સંખ્યા નિર્ણાયક માનવામાં આવે છે.

રાજ ઠાકરે અને મુસ્લિમ વોટ

આમ જોવા જઈએ તો ઉદ્ધવ ઠાકરે માટે પણ એક પડકાર ઊભો થવાનો છે. એ સમજવું જરૂરી છે કે રાજ ઠાકરેના નિવેદનો અનેક પ્રસંગોએ વિવાદાસ્પદ રહ્યા છે. મસ્જિદોમાં લાઉડ સ્પીકરો અંગે તેમણે જે પ્રકારની ચેતવણીઓ આપી હતી તે કોઈ ભૂલી શક્યું નથી. પરંતુ આ વખતે અલ્પસંખ્યક મતો માટે રાજનીતિ કેવી રીતે કરવી તે જાણતા કોંગ્રેસ અને શરદ પવારની પાર્ટી સાથે ઉદ્ધવ ઠાકરે ઉભા છે. આવી સ્થિતિમાં જો રાજ ઠાકરે પણ સાથે આવે તો મુસ્લિમ મતો ગુમાવવાનો ભય પણ ઊભો થઈ શકે છે.

આવી સ્થિતિમાં જો રાજ ઠાકરે અને ઉદ્ધવ ઠાકરે એક સાથે આવે છે, તો તેમણે ઘણા મોરચે તેમની વ્યૂહરચના ફરીથી ઘડવી પડશે. સૌ પ્રથમ તો આપણે આપણા જ મતભેદો ઉકેલવાના છે, કાર્યકરોને સાથે લાવવાના છે, પછી મહાવિકાસ અધિકારીના અન્ય પક્ષોને સમજાવવા પડશે.