હાર્ટ એટેકના શરૂઆતના ચિહ્નો અને લક્ષણો |એક્સપર્ટ કહે છે કે હાર્ટ અટેક પહેલાના મહિનામાં અનેક પ્રકારના શારીરિક લક્ષણો દેખાઈ શકે છે જેને અવગણવા જોઈએ નહીં. જો લોકોને ખબર હોય કે શું ધ્યાન રાખવું, તો આ સંકેતો હૃદયના સ્વાસ્થ્ય વિશે મહત્વપૂર્ણ સમજ આપી શકે છે.
:max_bytes(150000):strip_icc()/Health-GettyImages-1730747704-aeab9cbddeb14f2da4f736a19bab1493.jpg)
હાર્ટ એટેક ઘણીવાર અચાનક અને અણધાર્યા આવે છે, પરંતુ ઘણા કિસ્સાઓમાં શરીર અઠવાડિયા પહેલા ચેતવણી સંકેતો આપે છે. આ શરૂઆતના સંકેતો સામાન્ય હોઈ શકે છે, થાક લાગવો, અપચો અથવા ચિંતા સમજી શકાય છે, પરંતુ તેના પર ધ્યાન આપવાથી તમારું જીવન બચી શકે છે.
એક્સપર્ટ કહે છે કે હૃદયરોગના હુમલા પહેલાના મહિનામાં અનેક પ્રકારના શારીરિક લક્ષણો હોઈ શકે છે જેને અવગણવા જોઈએ નહીં. જો લોકોને ખબર હોય કે શું ધ્યાન રાખવું, તો આ સંકેતો હૃદયના સ્વાસ્થ્ય વિશે મહત્વપૂર્ણ સમજ આપી શકે છે.
હાર્ટ એટેક ના એક મહિના પહેલા દેખાતા સામાન્ય લક્ષણો
ઇન્ડિયન કોલેજ ઓફ કાર્ડિયોલોજીના જનરલ સેક્રેટરી ડૉ. સીએમ નાગેશ વિશ્વ સમાચાર ને કહે છે , “હાર્ટ એટેકના અઠવાડિયા પહેલા દેખાતા કેટલાક સૌથી સામાન્ય પ્રારંભિક ચેતવણી ચિહ્નોમાં સતત થાક લાગવો, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, છાતીમાં ભારેપણું અથવા અસ્વસ્થતાની લાગણી, ઊંઘમાં ખલેલ, ચક્કર અથવા અસામાન્ય ચિંતાનો સમાવેશ થાય છે. કેટલાક લોકોને ઠંડા પરસેવો, અનિયમિત ધબકારા અથવા જડબા, પીઠ અથવા ડાબા ખભા જેવા વિસ્તારોમાં અસ્વસ્થતા પણ જોવા મળી શકે છે.”
ડૉ. નાગેશ ભાર મૂકે છે કે, ‘આ લક્ષણોને જટિલ બનાવતી બાબત એ છે કે તે ઘણીવાર સામાન્ય થાક, અપચો અથવા તો તણાવની નકલ કરે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ જે અગાઉ સરળતાથી સીડી ચઢી શકતો હતો તેને થોડા પગલાં પછી શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થવા લાગે છે અથવા નિયમિત પ્રવૃત્તિઓ દરમિયાન છાતીમાં દબાણ થાય છે, તો તે ધ્યાન આપવા યોગ્ય હોઈ શકે છે. તેવી જ રીતે જો અપચો અથવા ઉબકા જેવા લક્ષણો કોઈપણ જાણીતા કારણ વિના થાય છે અને અસામાન્ય થાક અથવા અસ્વસ્થતા સાથે હોય છે, તો તેને નકારી ન શકાય.”
શું આ હાર્ટ એટેકના લક્ષણો પુરુષો અને સ્ત્રીઓ માટે સમાન છે?
જ્યારે છાતીમાં દુખાવો એ પુરુષો અને સ્ત્રીઓ બંનેમાં સૌથી સામાન્ય લક્ષણ રહે છે, ત્યારે સ્ત્રીઓને અસામાન્ય લક્ષણોનો અનુભવ થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. ડૉ. નાગેશ ઉલ્લેખ કરે છે કે ‘આમાં થાક લાગવો, ઉબકા, ચક્કર, હળવા માથાનો દુખાવો, અથવા ઉપલા પીઠ અથવા જડબામાં દુખાવો શામેલ હોઈ શકે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં સ્ત્રીઓ ક્લાસિક છાતીમાં દુખાવો બિલકુલ જાણ ન કરી શકે, જે પ્રારંભિક તપાસને વધુ પડકારજનક બનાવે છે.’
હાર્ટ એટેક ના એક મહિના પહેલા દેખાતા સામાન્ય લક્ષણો
એક્સપર્ટ ઉમેરે છે કે આ તફાવતોને કારણે સ્ત્રીઓમાં લક્ષણો ક્યારેક ગેસ્ટ્રોઇન્ટેસ્ટાઇનલ અથવા માનસિક સમસ્યાઓને કારણે ખોટી રીતે થાય છે. વ્યક્તિઓ અને આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતાઓ બંનેએ જાગૃત રહેવાની જરૂર છે કે આ ચિહ્નો લિંગના આધારે કેવી રીતે બદલાઈ શકે છે જેથી સમયસર સારવાર કરી શકાય.
હાર્ટ એટેક પહેલા શરૂઆતના લક્ષણો દેખાય, તો તાત્કાલિક શું પગલાં લેવા?
કોઈ વ્યક્તિ શરૂઆતના કોઈપણ ચિહ્નો સતત અનુભવ કરે છે અથવા તેના શરીરની સામાન્ય પ્રવૃત્તિઓ પ્રત્યેની પ્રતિક્રિયામાં ફેરફાર જોવા મળે છે. તે કિસ્સામાં, ડૉ. નાગેશ કહે છે કે, તેમણે લક્ષણો વધવાની રાહ જોવી જોઈએ નહીં. “પહેલું પગલું એ ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ, જે જોખમ પરિબળોનું વિશે શકે છે અને હૃદય સંબંધિત કારણોને નકારી કાઢવા માટે ECG, સ્ટ્રેસ ટેસ્ટ અથવા બ્લડ વર્ક જેવા ટેસ્ટિંગની ભલામણ કરી શકે છે.”
મેડિકલ સલાહ લીધા બાદ વ્યક્તિએ હૃદયને સ્વસ્થ રાખવા અમુક ફેરફારો કરવાનું શરૂ કરવું જોઈએ, જેમ કે મીઠું અને ખાંડનું સેવન ઓછું કરવું, ધૂમ્રપાન ટાળવું , તણાવ ન લેવો કરવું. આ લક્ષણોને વહેલા ઓળખવા અને તેના પર કાર્ય કરવાથી ગંભીર હૃદય રોગની શક્યતા નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી શકાય છે.
