પહેલગામ આતંકવાદી હુમલા પછી પાકિસ્તાન સાથે સિંધુ જળ સંધિ સ્થગિત કરવામાં આવી હતી. કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું, “પાકિસ્તાન તરફ વહેતું પાણી હવે આગામી દોઢ વર્ષમાં દિલ્હી, હરિયાણા અને રાજસ્થાન તરફ વાળવામાં આવશે.
કેન્દ્રીય મંત્રી મનોહર લાલ ખટ્ટરે શુક્રવારે જાહેરાત કરી હતી કે પાકિસ્તાન સાથે સિંધુ જળ સંધિ સ્થગિત થવાથી બચેલું પાણી આગામી દોઢ વર્ષમાં દિલ્હી, હરિયાણા અને રાજસ્થાનને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. દિલ્હી ડ્રેનેજ માસ્ટર પ્લાન ૨૦૨૫ નું અનાવરણ કર્યા પછી બોલતા મનોહર લાલે કહ્યું, “જેમ તેઓ કહે છે, આપત્તિમાં પણ તક હોય છે. ક્યારેક, આપત્તિ પણ તક ઉભી કરે છે.”
તેમણે વધુમાં નોંધ્યું હતું કે પહેલગામ આતંકવાદી હુમલા પછી પાકિસ્તાન સાથે સિંધુ જળ સંધિ સ્થગિત કરવામાં આવી હતી. કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું, “પાકિસ્તાન તરફ વહેતું પાણી હવે આગામી દોઢ વર્ષમાં દિલ્હી, હરિયાણા અને રાજસ્થાન તરફ વાળવામાં આવશે.”
દરમિયાન, કેન્દ્રીય મંત્રીએ એ પણ માહિતી આપી હતી કે કેન્દ્રએ દિલ્હીને પાણી પુરવઠો વધારવા માટે હથિનીકુંડ બેરેજ નજીક ડેમ બનાવવા માટે બીજો પ્રોજેક્ટ રિપોર્ટ તૈયાર કર્યો છે. તેમણે કહ્યું કે હરિયાણા અને હિમાચલ પ્રદેશની સરહદ નજીક ડેમ બનાવવાની યોજના પીડબ્લ્યુસીની સલાહથી તૈયાર કરવામાં આવી છે.
ભારતે સિંધુ જળ સંધિ રદ કરી
ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ૧૯૬૦ થી અમલમાં રહેલી આ સંધિ સિંધુ નદી અને તેની સહાયક નદીઓના પાણીની વહેંચણી અને ઉપયોગ સાથે સંબંધિત છે. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ચાર યુદ્ધો અને પાકિસ્તાનના સરહદ પાર આતંકવાદના લાંબા ઇતિહાસ છતાં, આ સંધિ અમલમાં રહી. જોકે, એપ્રિલમાં પહેલગામમાં થયેલા એક મોટા આતંકવાદી હુમલા બાદ, જેમાં 26લોકો માર્યા ગયા, ભારતે પહેલી વાર સંધિને સ્થગિત કરી દીધી.
ભારતે વિશેષ અધિકારો આપ્યા
સંધિ હેઠળ, ભારતને સિંધુ નદી પ્રણાલીની પૂર્વીય નદીઓ: સતલજ, બિયાસ અને રાવીના પાણી પર વિશિષ્ટ અધિકારો આપવામાં આવ્યા હતા. તેમનો સરેરાશ વાર્ષિક પ્રવાહ આશરે ૩૩ મિલિયન એકર ફૂટ (એમએએફ) છે. પશ્ચિમી નદીઓ, સિંધુ, ઝેલમ અને ચિનાબનું પાણી, જેનો સરેરાશ વાર્ષિક પ્રવાહ આશરે ૧૩૫ એમએએફ છે, પાકિસ્તાનને ફાળવવામાં આવ્યું હતું. આ હવે બંધ કરવામાં આવ્યું છે અને ભારતના ઉપયોગ માટે ઉપલબ્ધ છે.
