આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશનના પાયલોટ પ્રોજેક્ટની જાહેરાત વડાપ્રધાને 15 ઓગસ્ટ, 2020 ના રોજ લાલ કિલ્લાના પ્રાંગણ પરથી કરી હતી. હાલમાં આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશનને છ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં પાયલોટ તબક્કામાં લાગુ કરવામાં આવ્યું છે. NHA ની આયુષ્માન ભારત પ્રધાનમંત્રી જન આરોગ્ય યોજના (AB PM-JAY) ની ત્રીજી વર્ષગાંઠ સાથે આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશન શરૂ કરવામાં આવી રહ્યું છે.
આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશન હેઠળ નેશનલ ડિજિટલ હેલ્થ ઇકોસિસ્ટમ બનાવવામાં આવશે. આ માટે ઘણા બધા ડેટાની જરૂર પડશે. જન ધન, આધાર અને મોબાઈલ (JAM) ટ્રિનિટી અને સરકારની અન્ય ડિજિટલ પહેલના રૂપમાં તૈયાર કરેલા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના આધારે, PM-DHM સલામતી, ગુપ્તતા અને ગોપનીયતાને સુનિશ્ચિત કરતી આરોગ્ય સંબંધિત વ્યક્તિગત માહિતીની વિશાળ શ્રેણીની જોગવાઈ દ્વારા ઉપલબ્ધ થશે. તે ડેટા, માહિતી અને માહિતી માટે સીમલેસ ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ બનાવશે.
આ અભિયાનના ભાગરૂપે વિકસિત આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશન સેન્ડબોક્સ, ટેકનોલોજી અને પ્રોડક્ટ ટેસ્ટિંગ માટે એક માળખા તરીકે સેવા આપશે અને ખાનગી ડિજિટલ હેલ્થને ટેકો આપતી ખાનગી સંસ્થાઓને પણ સપોર્ટ આપશે. હેલ્થ ઇન્ફર્મેશન યુઝર અથવા આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશનના તૈયાર બ્લોક્સ સાથે અસરકારક રીતે જોડાવા માગે છે. આ અંતર્ગત સરકાર દરેક વ્યક્તિનું એક અનોખું હેલ્થ કાર્ડ બનાવશે. આ કાર્ડ સંપૂર્ણપણે ડિજિટલ હશે જે દેખાવમાં આધાર કાર્ડ જેવું હશે. આ કાર્ડ પર તમને નંબર મળશે, કારણ કે નંબર આધારમાં છે. આ નંબર આરોગ્યના ક્ષેત્રમાં વ્યક્તિની ઓળખ કરશે.
આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશન હેઠળ દેશના દરેક નાગરિક પાસે હેલ્થ આઈડી હશે, જે તેમના સ્વાસ્થ્ય ખાતા તરીકે પણ કામ કરશે. આ સાથે, મોબાઈલ એપ્લીકેશનની મદદથી પર્સનલ હેલ્થ રેકોર્ડ જોડી દેવામાં આવશે અને જોવામાં આવશે. આ અંતર્ગત, હેલ્થકેર પ્રોફેશનલ્સ રજિસ્ટ્રી (એચપીઆર) અને હેલ્થકેર ફેસિલિટીઝ રજિસ્ટ્રી (એચએફઆર) આધુનિક અને પરંપરાગત દવા પદ્ધતિઓમાં તમામ હેલ્થકેર પ્રદાતાઓ માટે એક જ સંગ્રહ તરીકે કામ કરશે.
એકવાર યુનિક હેલ્થ કાર્ડ જનરેટ થઈ જાય, પછી દર્દીને ડોક્ટરને બતાવવાની ફાઈલ લઈ જવાથી મુક્તિ આપવામાં આવશે. ડોક્ટર અથવા હોસ્પિટલ દર્દીની અનન્ય હેલ્થ આઈડી જોશે અને તેનો તમામ ડેટા બહાર કાશે અને બધું જ જાણી શકશે. તેના આધારે આગળની સારવાર શરૂ કરી શકાય છે. આ કાર્ડ એ પણ જણાવશે કે વ્યક્તિને કઈ સરકારી યોજનાઓનો લાભ મળે છે. દર્દીને આયુષ્માન ભારત અંતર્ગત સારવાર સુવિધાઓનો લાભ મળે છે કે નહીં, તે આ અનોખા કાર્ડ દ્વારા જાણી શકાશે.
સૌ પ્રથમ, જે વ્યક્તિનું આઈડી જનરેટ થશે તેની પાસેથી મોબાઈલ નંબર અને આધાર નંબર લેવામાં આવશે. આ બે રેકોર્ડની મદદથી એક અનોખું હેલ્થ કાર્ડ બનાવવામાં આવશે. આ માટે સરકાર એક હેલ્થ ઓથોરિટીની રચના કરશે, જે વ્યક્તિગત ડેટા એકત્રિત કરશે. હેલ્થ ઓથોરિટી દ્વારા જે વ્યક્તિનું હેલ્થ આઈડી બનાવવાનું હોય તેના હેલ્થ રેકોર્ડ્સ એકત્ર કરવાની પરવાનગી આપવામાં આવશે. આના આધારે આગળની કામગીરી હાથ ધરવામાં આવશે.
સાર્વજનિક હોસ્પિટલ, સામુદાયિક આરોગ્ય કેન્દ્ર, આરોગ્ય અને સુખાકારી કેન્દ્ર અથવા આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા કે જે નેશનલ હેલ્થ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર રજિસ્ટ્રી સાથે જોડાયેલ છે તે વ્યક્તિની હેલ્થ આઈડી જનરેટ કરી શકે છે. તમે https://healthid.ndhm.gov.in/register પર તમારા પોતાના રેકોર્ડ રજીસ્ટર કરીને તમારું હેલ્થ આઈડી પણ બનાવી શકો છો.