લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ માટે ભાજપ અને કોંગ્રેસ પોતાના ઉમેદવારોની યાદી જાહેર કરી રહ્યું છે. એક પછી એક પોતાના ઉમેદવારો મેદાનમાં ઉતારી રહ્યા છે. જોકે, અમેઠી અને રાયબરેલી બેઠક ઉપર બંને પક્ષોએ ઉમેદવારો માટે સસ્પેન્સ યથાવત રાખ્યું છે.
ઉત્તર પ્રદેશની અમેઠી અને રાયબરેલી બેઠકો પર કોંગ્રેસ અને ભાજપ બંનેએ પક્ષોએ પોતાના ઉમેદાવરોના પત્તા ખોલ્યા નથી. લોકસભાના ઉમેદવારોની જાહેરાત કરનાર ભાજપ પણ આ બંને બેઠકો પર કોંગ્રેસના ઉમેદવારોના નામ ફાઇનલ થવાની રાહ જોઈ રહ્યું છે. લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૧૯ ની અમેઠી લોકસભા ચૂંટણી માં રાહુલ ગાંધીની કારમી હાર બાદ કોંગ્રેસ આ વખતે હિંમતભેર આગળ વધી રહી છે. બંને સ્થળો છેલ્લા ઘણા દાયકાઓથી કોંગ્રેસનો ગઢ છે. આ વખતે કોંગ્રેસ સામે પોતાની વિશ્વસનીયતા બચાવવાનો મોટો પડકાર છે.
કોંગ્રેસ આ ચાર બેઠકો માટે ઉમેદવારો નક્કી કરી શકી નથી
લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ માં સમાજવાદી પાર્ટી સાથે ગઠબંધન માં કોંગ્રેસને ૧૭ બેઠકો મળી છે. જેમાંથી કોંગ્રેસે ૧૩ બેઠકો પર પોતાના ઉમેદવારોની જાહેરાત કરી છે. પાંચમા તબક્કાના મથુરા, પ્રયાગરાજ, અમેઠી અને રાયબરેલીને લઈને કોંગ્રેસે પોતાનું પત્તું ખોલ્યું નથી. લોકસભાની ચૂંટણીમાં અત્યાર સુધીમાં માત્ર ત્રણ વખત બિનકોંગ્રેસી ઉમેદવારને સફળતા મળી છે. રાયબરેલી સીટની વાત કરીએ તો ત્યાં ૧૯૫૨ માં પ્રથમ ચૂંટણી યોજાઈ હતી અને કોંગ્રેસના ફિરોઝ ગાંધી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા.
અમેઠી-રાયબરેલીની જાહેરાતમાં કેમ વિલંબ?
આ વખતે લોકસભા ચૂંટણીમાં રાયબરેલીની વાત કરીએ તો અહીં કુલ ૫ વિધાનસભા સીટો છે. જેમાંથી એક ભાજપ પાસે અને ચાર સપા પાસે છે. આમાંથી એક ધારાસભ્ય પક્ષ બદલીને ભાજપમાં જોડાયા છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસ માટે ઉમેદવારની પસંદગી એક મોટો પડકાર છે. જો કે આ વખતે કોંગ્રેસે સપા સાથે ગઠબંધન કર્યું છે. આવી સ્થિતિમાં તેમને આશા છે કે સમાજવાદી પાર્ટીના વોટ તેમના પક્ષમાં આવશે. જો આમ થશે તો કોંગ્રેસ માટે જીત આસાન બની જશે. અમેઠીની વાત કરીએ તો કુલ ૫ વિધાનસભા બેઠકોમાંથી ત્રણ ભાજપ અને બે સપા પાસે છે. તેમાંથી એક સપા ધારાસભ્ય રાકેશ પ્રતાપ સિંહ રાજ્યસભાની ચૂંટણી દરમિયાન પક્ષ બદલીને ભાજપમાં જોડાયા છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસ માટે અહીં થોડી મુશ્કેલી સર્જાઈ શકે છે.
ગાંધી પરિવારને તેના જ ગઢમાં પડકાર
અમેઠી અને રાયબરેલી ગાંધી પરિવારના ગઢ રહ્યા છે. ફિરોઝ ગાંધી રાયબરેલીમાં પ્રથમ વખત જીત્યા હતા અને તેઓ સતત બે ટર્મ સુધી અહીંથી સાંસદ રહ્યા હતા. આ પછી ઈન્દિરા ગાંધીએ અહીંથી ત્રણ વાર, અરુણ નેહરુએ બે વાર, શીલા કૌલને બે વાર, કેપ્ટન સતીશ શર્માએ એક વાર અને સોનિયા ગાંધીએ પાંચ વખત ચૂંટણી જીતી હતી. માત્ર જનતા પાર્ટીના રાજ નારાયણ ૧૯૭૭ માં અને ભાજપે ૧૯૯૬ અને ૧૯૯૮ ની લોકસભા ચૂંટણીમાં જીત મેળવી હતી. અશોક સિંહ અહીં જીત્યા. અમેઠીની વાત કરીએ તો કુલ ૧૬ લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ ૧૩ વખત જીતી છે. તેઓ એક વખત જનતા પાર્ટીમાંથી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા છે. ગત લોકસભા ચૂંટણીમાં સ્મૃતિ ઈરાનીએ રાહુલ ગાંધીને હરાવ્યા હતા.