આવતીકાલથી મોદી સરકાર ૩.૦ નું બજેટ સત્ર શરૂ થશે, જ્યારે મંગળવારે નિર્મલા સિતારમણ બજેટ રજૂ કરશે, ત્યારે વિપક્ષે બજેટ સત્રમાં સરકારને ઘેરવા માટેના મુદ્દા અને પ્લાન બનાવી દીધા.
બજેટ સત્ર આવતીકાલે શરૂ થશે. ગયા મહિને ૧૮મી લોકસભાના પ્રથમ સત્રમાં વિપક્ષે આક્રમક વલણ અપનાવ્યું હતું. જેના કારણે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના લોકસભામાં સંબોધન દરમિયાન પણ સતત અવરોધો ઉભા થતા રહ્યા. વિપક્ષનું સમાન વલણ સોમવારથી શરૂ થઈ રહેલા બજેટ સત્રમાં પણ ચાલુ રહેવાની શક્યતા છે, જેમાં વિપક્ષ વારંવાર રેલ અકસ્માતોથી લઈને NEET અને જમ્મુ-કાશ્મીરમાં આતંકવાદી હુમલાઓ સહિત વિવિધ મુદ્દાઓ પર સરકારને ઘેરવાનો પ્રયાસ કરશે.
વિપક્ષી નેતાઓએ “ચર્ચા” કરવાની ઈચ્છા દર્શાવી
જૂનમાં શરૂ થયેલું પ્રથમ સત્ર સંક્ષિપ્ત હતું, જ્યારે આગામી સત્ર નવી લોકસભાની સફળ કામગીરી માટે વાસ્તવિક લિટમસ ટેસ્ટ હશે. વિપક્ષી નેતાઓએ “ચર્ચા” કરવાની ઈચ્છા દર્શાવી છે પરંતુ આ ત્યારે જ થશે જ્યારે “સરકાર સંસદમાં વિપક્ષનો અવાજ સાંભળવા તૈયાર હશે.”
સત્ર પહેલા પરંપરાગત સર્વપક્ષીય બેઠકમાં ચર્ચા
સંસદ સત્ર પહેલા પરંપરાગત સર્વપક્ષીય બેઠક રવિવારે યોજાઈ હતી. આ દરમિયાન વિપક્ષે સત્રમાં જે વિષયો પર ચર્ચા કરવા માંગે છે તેની યાદી બનાવી, જેના પર તે ચર્ચા કરવા માંગે છે. અને ઉપાધ્યક્ષની ચૂંટણીનો મુદ્દો પણ ઉઠાવશે. મંગળવારે રજૂ થનારું બજેટ 12 ઓગસ્ટના રોજ પૂરા થનારા ત્રણ સપ્તાહના સત્રનો મુખ્ય મુદ્દો હશે, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, કોંગ્રેસના નેતૃત્વમાં વિપક્ષ ગૃહમાં બેરોજગારી અને ગ્રામીણ તકલીફો પર ચર્ચા કરવાનું પસંદ કરશે.
તેમણે કહ્યું કે, મણિપુરમાં ચાલી રહેલી કટોકટી, જે મુદ્દો પ્રથમ સત્રમાં ભારે વિરોધને વેગ આપ્યો હતો, તે આગામી સત્રમાં પણ પડઘો પાડે તેવી શક્યતા છે. ૮ જુલાઈએ, હિંસાગ્રસ્ત રાજ્યની મુલાકાત લીધાના દિવસો પછી, વિપક્ષી નેતા રાહુલ ગાંધીએ કહ્યું હતું કે, કોંગ્રેસ અને ઈન્ડિયા ગઠબંધન સરકાર પર દબાણ લાવવા માટે સંસદમાં સંપૂર્ણ શક્તિ સાથે મણિપુરમાં શાંતિની જરૂરિયાતને ઉઠાવશે.
વિપક્ષ બજેટ પર વિભાગ-સંબંધિત ચર્ચા દરમિયાન શિક્ષણ અને રેલવે પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનું પસંદ કરી શકે છે. આ બે ક્ષેત્ર છે, જેના પર તેઓ સરકારને ભીંસમાં લાવી શકે છે. સંસદનો એજન્ડા નક્કી કરવા માટે લોકસભાના સ્પીકર ઓમ બિરલા દ્વારા રચવામાં આવેલી બિઝનેસ એડવાઇઝરી કમિટી (BAC) નક્કી કરશે કે, બજેટ ચર્ચા દરમિયાન કયા ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે.
સ્પીકરની આગેવાની હેઠળની સમિતિમાં પીપી ચૌધરી, નિશિકાંત દુબે, ભર્ત્રીહરિ મહતાબ, અનુરાગ ઠાકુર, સંજય જયસ્વાલ અને બૈજયંત પાંડા (ભાજપ), લવુ શ્રીકૃષ્ણ દેવરાયાલુ (તેલુગુ દેશમ પાર્ટી), દિલેશ્વર કામાઈત (જનતા દળ-યુનાઈટેડ), ગૌરવ ગોગોઈ અને કોડીકુનીલ સુરેશ (કોંગ્રેસ), સુદીપ બંદ્યોપાધ્યાય (તૃણમૂલ કોંગ્રેસ), દયાનિધિ મારન (DMK), અરવિંદ સાવંત (શિવસેના-યુબીટી), અને લાલજી વર્મા (સમાજવાદી પાર્ટી).
વિપક્ષ પાસે સરકારને ઘેરવા માટે ઘણા મુદ્દાઓ હોવા છતાં, શાસક પક્ષે કહ્યું કે, તેમને આશા છે કે તેમના પ્રતિસ્પર્ધીઓ સંસદની સરળ કામગીરીને મંજૂરી આપશે. નિશિકાંત દુબેએ ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને કહ્યું, “પરંપરાગત રીતે અને સામાન્ય રીતે, બજેટ સત્ર માત્ર બજેટ પર ચર્ચા કરવા માટે હોય છે અને તેને પાટા પરથી ઉતારવા માટે નહીં. બજેટ સૌથી મહત્વની બાબત છે અને તેના વિના દેશ ચાલી શકે નહીં. તેથી, હું આશા રાખું છું કે, વિપક્ષ રચનાત્મક હશે અને કોઈપણ અરાજકતા વિના બજેટ પસાર કરશે.
કોંગ્રેસના સાંસદ મણિકમ ટાગોરે કહ્યું, “આપણે બધાને આશા છે કે, વિપક્ષનો અવાજ પણ સાંભળવામાં આવશે. અમે નથી ઈચ્છતા કે માત્ર સત્તાધારી પક્ષ જ ગૃહની કામગીરી ખોરવે, અમે લોકોના પ્રશ્નો પર ચર્ચા કરવા તૈયાર છીએ. અમે ઈચ્છીએ છીએ કે, સત્ર વધુ ફળદાયી બને.”
કોંગ્રેસના કેટલાક સાંસદોએ જણાવ્યું હતું કે, કોંગ્રેસને અલગ પાડવા અને વિપક્ષને વિભાજિત કરવાના પ્રયાસ તરીકે છેલ્લા સત્રમાં ફરીથી ચૂંટાયા પછી તરત જ ઈમરજન્સી અંગે બિરલાના નિવેદને ખરાબ છાપ છોડી દીધી છે.