આચાર્ય ચાણક્યે નીતિશાસ્ત્ર, સમાજશાસ્ત્ર અને અર્થશાસ્ત્રના વિદ્વાન હતા. તેમના જીવનકાળમાં તેમણે નીતિ શાસ્ત્ર દ્વારા આવી ઘણી વાતો કહી છે, જે જો કોઈ વ્યક્તિ તેના જીવનમાં સમાવિષ્ટ થાય છે તો તેના જીવનની સ્થિતિ અને દિશા બંને કાયમ બદલાઈ શકે છે. તેણે માણસની દરેક સમસ્યાનું સમાધાન ખૂબ જ સુંદર રીતે સમજાવ્યું છે. તેમની નીતિઓને અનુસરીને કોઈપણ મનુષ્ય તેના યોગ્ય લક્ષ્ય સુધી પહોંચી શકે છે. તેમણે મનુષ્યમાં દરેક પ્રકારની પરિસ્થિતિનો સામનો કરવાની કળા વિશે વિગતવાર સમજાવ્યું છે.
ચાણક્ય કહે છે કે જો માણસ તેમના જીવનમાં આ ત્રણ પ્રકારના લોકોનો આદર કરે છે તો તેના જીવનમાં ક્યારેય પૈસાની તંગી નહીં થાય. તેથી જો તમારે પણ તમારા જીવનમાં કંઈક આવું જ જોઈએ છે તો તમારે આચાર્ય ચાણક્ય દ્વારા કહેવામાં આવેલી આ બાબતોને યાદ કરવી અને તેનું પાલન કરવું જોઈએ. ચાણક્ય નીતિના ત્રીજા અધ્યાયના 21માં શ્લોકમાં આચાર્ય કહે છે કે
मूर्खा यत्र पूज्यते धान्यं यत्र सुसंचितम्।
दंपत्यो कलहो नास्ति तत्र श्री: स्वयमागत:।।
આ શ્લોક દ્વારા આચાર્ય ચાણક્ય કહે છે કે જ્યાં મૂર્ખોને સન્માન મળતું નથી, જ્યાં અનાજ સારી રીતે રાખવામાં આવે છે અને જ્યાં પતિ-પત્ની વચ્ચે કોઈ લડત ન હોય તો લક્ષ્મીજી જાતે આવે છે, ત્યાં પૈસા- અનાજની કમી હોતી નથી.
વિદ્વાનોનો આદર કરો
ચાણક્ય કહે છે કે વિદ્વાનો હંમેશાં આદર આપવો જોઈએ, મૂર્ખાઓનો નહીં. જેઓ આની કાળજી લેતા નથી, તેમના જીવનમાં હંમેશા મુશ્કેલી અને પૈસાની કમી રહે છે. તેથી તેને ટાળવું જોઈએ.
અનાજનો આદર કરો
અનાજને લક્ષ્મી દેવીનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. તેથી માતાઓ હંમેશાં એવા લોકોથી ગુસ્સે હોય છે, જેઓ અનાજનો બગાડ કરે છે. તેથી જે ઘરમાં અનાજની સન્માન કરવામાં આવતું નથી, તે મકાનમાં દેવી લક્ષ્મીનું નિવાસ નથી, પરંતુ જે ઘરમાં અનાજ રાખવામાં આવે છે, ત્યાં લક્ષ્મી દેવીનું નિવાસસ્થાન હોય છે.
પતિ-પત્નીએ લડવું ન જોઈએ
જે ઘરમાં પતિ-પત્ની વચ્ચે ઝગડો ન થાય અને તે વચ્ચે પરસ્પર પ્રેમ હોય, તે ઘરમાં માતા લક્ષ્મી રહે છે કારણ કે પત્નીને ગૃહ લક્ષ્મી કહેવામાં આવે છે. તેથી પતિઓએ હંમેશાં પત્નીનો આદર કરવો જોઈએ.